حدود ۲۰۰ مرد کوچی که به‌تازگی از وزیرستان پاکستان به شمال افغانستان وارد شده‌اند، به منظور تصاحب خانه‌ها و زمین‌های ساکنان بومی تخار، با اهالی این منطقه درگیر شدند.

شماری از این مردان کوچی که مسلح بودند، عصر سه‌شنبه، ۲۲ شهریور، سه تن از ساکنان روستای شورتوغی شهرستان خواجه بهاوالدین استان تخار را با شلیک گلوله زخمی کردند. درگیری زمانی آغاز شد که اهالی محل سرگرم برداشت محصول در کشتزارهایشان بودند و با ممانعت کوچی‌های مسلح مواجه شدند.

حامد قرلق، فعال مدنی و ساکن شهرستان دشت قلعه استان تخار، به ایندیپندنت فارسی گفت که مردم محلی با بیل، کلنگ و چوب در برابر کوچی‌های مسلح مقاومت کردند و آن‌ها را از روستای خود بیرون راندند.

قرلق در مورد کوچی‌هایی که در تلاش‌اند خانه‌ها و زمین‌های بومی‌های تخار را تصاحب کنند، گفت: «این‌ها حدود ۲۰۰ خانواده‌اند که از سال‌ها پیش در وزیرستان پاکستان زندگی می‌کردند و اصلیت‌شان به قندهار، هلمند و مناطق جنوب برمی‌گردد و در پاکستان مهاجر بودند. شماری از آنان اسنادی از دوره ظاهرشاه (۱۳۵۲-۱۳۱۲) با خود دارند و ادعا می‌کنند که حدود ۴۰۰ روستا متعلق به آن‌ها است.»

قرلق افزود که شماری از کوچی‎‌‌ها قبل از دهه ۷۰ خورشیدی، در مناطق ماورای کوکچه زندگی می‌کردند، اما در جریان جنگ داخلی، این مناطق را ترک کردند و به پاکستان رفتند.

به گفته قرلق، در آن زمان نیز میان کوچی‌ها و بومیان تخار که ازبک‌ و تاجیک‌‌اند بارها سر زمین‌ و خانه‌ درگیری‌هایی رخ داد که در نهایت، بومی‌ها موفق شدند کوچی‌ها را از این مناطق دور کنند.

روستاهای موردمنازعه کوچی‌های مسلح و بومیان تخار که در امتداد رودهای آمودریا و کوکچه و در مرز افغانستان و تاجیکستان قرار دارند، از حاصل‌خیزترین زمین‌های تخار به شمار می‌روند. ساکنان این روستاها که بیشتر از قوم تاجیک و ازبک‌اند، می‌گویند حدود ۱۰۰ سال است که در این روستاها زندگی می‌کنند و بر اساس تایید دولت‌های پیشین افغانستان، مالک این منطقه‌اند.

شماری از ساکنان تخار با انتشار ویدیوهایی از درگیری مردم با کوچی‌های مسلح، نوشتند که کوچی‌ها از حمایت طالبان برخوردارند و به همین دلیل با خود اسلحه حمل می‌کنند.

قرلق گفت که مسئولان ارشد طالبان در تخار تاکنون به صورت علنی از کوچی‌ها و ادعای مالکیت آنان بر خانه‌ها و زمین‌های بومیان تخار حمایت نکرده‌اند و به مردم و کوچی‌ها توصیه‌ کرده‌اند که اختلاف خود را در محاکم طالبان حل کنند.

در دوران محمدظاهر شاه که از سال ۱۳۱۲ تا ۱۳۵۲ بر افغانستان حاکم بود، هزاران خانواده پشتون از استان‌های جنوب و شرق افغانستان به شمال افغانستان فرستاده شدند و به آن‌ها زمین‌‌هایی داده شد. این کار در آن زمان با این هدف انجام شد که ترکیب جمعیتی ساکنان شمال که بیشتر ازبک‌ و تاجیک‌‌تبار بودند، تغییر کند.

این جابه‌جایی جمعیتی بارها درگیری‌‎های قومی میان ساکنان بومی و «ناقلان» را پی داشت.

پس از سلطه طالبان بر افغانستان، شماری از خانواده‌های پشتون‌تبار که سال‌های گذشته در بخش‌‎های مختلف پاکستان زندگی می‌‎کردند، به شمال افغانستان آمدند و ادعای مالکیت بر خانه‌ها و زمین‌های ساکنان غیرپشتون را مطرح کردند.

هنوز مشخص نیست که در صورت مراجعه مردم به محاکم طالبان، در این مورد چه تصمیمی گرفته شود.